Şehrin Anıt Meydanı’ndan başlayıp yer yer Adliye Sarayı’na kadar kilometrelerce uzayan araç kuyruğu…

Ardarda taksiler, minibüsler, halk otobüsleri, yer yer TIRlar, iş makineleri. vs.

Ve umutsuz öten ambulans sirenleri. İçinde zamanla, belki ölümle yarışan hastalar.

O sıcakta, ilerlemeyen trafikte araçların içinde insanlar. pişen. söylenen. lanet yağdıran. küfreden hatta.

Anıt Meydanı bir etkinlik için hazırlanıyor. Her yıl olduğu gibi!

Alt yol trafiğe kapalı. Dolayısıyla üst yolda şişen, tıkanan trafik.

Ve yıkılan Amasya Lisesi’nin yerine yapılan  yeni “Şehir Meydanı!..”

bomboş... işlevsiz... atıl…

***

Kızımın okuduğu Yıldız Teknik Üniversitesi Şehir Plânlama Bölümü’ndeki profesör: “Tarihi bir şehir ancak Amasya’daki gibi mahvedilebilir.” diyor yaklaşık yedi yıl önce bir dersinde.

Amasya Üniversitesi’ndeki bir akademisyen de benzer mealde bir cümle kurmuş, arkadaşımın bulunduğu bir sohbet toplantısında.

Evet, “tarihi” bir şehir ancak böyle mahvedilebilir.

Hem tarihi, hem de yeşil.

Yeşilırmak ve hatta Tersakan boyunca yeşili katledip, beton kuleler dikmeye devam ediyoruz.

Hiçbir şey engel olmuyor egomuza. Para kazanma hırsımıza.

İlerde torunlarımızın yüzüne bakmaya utanacağız.

Onlar bizi affetmeyecek.

Bu şehirde yaşayan herkesi.

Aydınlarını… yöneticilerini… mühendislerini… siyasetçilerini… sendikalarını… STK’ları…

akademik personeliyle üniversitelerini hatta...

***

Buraya kadar yazdıklarımdan kimse “bugünün yöneticilerine” dair politik bir suçlama sığlığına düşeceğimi sanmasın.

Cumhuriyet dönemi şehirciliğimizdir mesele.

“İstanbul'u uzun zaman önce fethetmiştik, şimdi de kısa zamanda yok etmek üzereyiz.” diyor düşünür Dücane Cündioğlu.

Aynı cümleyi Amasya için de kurabiliriz. Hem de hiç tereddüt etmeden.

***

Osmanlı, şehirlerini yamaçlara kurardı. Zira düzlüklerin, yani ovaların fonksiyonları farklıydı.

Geçim kaynağıydı. 

Bakın Ziyaret Kasabası’nın yerleşimine. Hatta Yenice Köyü’ne de…

Evler nerelere yapılmış bir bakın bakalım.

Yamalara… hep yamalara… yamaçlara…

Zira düzlüklerin hakkı düzlüklere… yamaçların hakkı yamaçlara…

***  

Hacılar Meydanı, Şeyhcui ve Bahçeleriçi bağlarının yeşilini katlettik.

Yağmaladık adeta. hep birlikte… elele vererek… 

Her şeyi bu şehrin içine doldurduk. Fakülteleri… AVM’yi… hatta hastaneleri…

Bizden başka üniversitesini şehrin içine inşa eden kaç şehir var bilmiyorum.

***

Tıpkı göçebeler gibi yaşıyoruz.

Zira göçebelerde “kalıcılık” düşüncesi yoktur.

Çünkü “kalıcı” değildirler. Yaşamları göçebelik üzerinden sürmektedir.

Yerleşik hayatı olmayanlar tam da bu nedenle “mekân/şehir” inşa edemezler.

***

O nedenle itiraz etmiyoruz. edemiyoruz.

Çünkü “günlük” yaşıyoruz.

Bugün yaptığımızın yarın doğuracağı sonuçları düşünmüyoruz.

Çünkü bir “yarın/gelecek” tasavvurumuz yok.

Bu şehir bu hale gelene kadar hep susuldu.

Sustuk…

***

Bu şehirde yaşayan bizlerin “ufku” yok!..

Tıpkı Amasya’nın coğrafyası gibi!

Çıkın şehrin meydanına. Bakın uzaklara… ufka…

Ne kadar “uzağı” görebiliyoruz! ileriyi!

Dört yanımız dağ! çevrelenmişiz! kuşatılmışız!

Uzağımız yok! ufkumuz! ilerimiz! dolayısıyla da yarınımız!

Çünkü dağın ardını görecek “göz” yok bizde.

öngörümüz… hayalimiz… düşüncemiz… basiretimiz…

“Coğrafya kaderdir” sözü sanki Amasya için söylenmiş!

Amasyalı için! 

Amasyalı için!