“Harese nedir bilir misin oğul?

Develere çöl gemileri derler bilirsin. Bu mübarek hayvan üç hafta yemeden içmeden, aç susuz çölde yürür de yürür. O kadar dayanıklıdır yani.

Ama bunların çölde çok sevdikleri bir diken vardır. Gördükleri yerde o dikeni koparır, çiğnemeye başlarlar.

Keskin diken devenin ağzında yaralar açar, o yaralardan kan akmaya başlar.

Tuzlu kan, dikenle karışınca bu tat devenin çok hoşuna gider. Böylece yedikçe kanar, kanadıkça yer. Bir türlü kendi kanına doyamaz. Ve engel olunmazsa kan kaybından ölür deve.

Bunun adı haresedir.

Bütün Ortadoğu’nun adeti budur oğlum. Tarih boyunca birbirini öldürür. Ama kendini öldürdüğünü anlamaz.

Kendi kanının tadından sarhoş olur.”

***

Böyle söyletir Zülfü LİVANELİ, son romanı Huzursuzluk’ta Ezidi bilgesine.

Hemen daha girişte.

Okuduğumda çarpıldım.

Tekrar tekrar okudum yukarıdaki pasajı.

Ortadoğu’nun kelimelerle fotoğrafı ancak bu kadar çarpıcı ve net çekilebilir.

Ortadoğu’nun… 

Yani Ortadoğu’lunun.

Ortadoğu insanının…

Kendi kanının tadından sarhoş olanın!..

Birbirini öldürenin…

Ama kendini öldürdüğünü anlamayanın…

***

Hepimizin bir düşmanı var!

yok edeceğimiz düşmanlarımız!

hepimizin…

“lâikçi”lerin…

“dinci”lerin…

“mezhepçi”lerin…

“Türkçü”lerin…

“Kürtçü”lerin…

Vs... vs…

***

Hiç birimizin, hiçbir kesimin, hiçbir kliğin, partinin, mezhebin  “öteki”ni kucaklamaya niyeti yok.

Niyeti yok.

çünkü cesareti yok.

çünkü kendine güveni yok.

Hep “ele geçirilme”, yenilme, yok edilme korkusu hakim…

Ancak korktuğumuzu yok ederek hayatta kalacağımıza dair bir patolojiye yakalandık.  

Tek doğru biziz!

bizimkiler.

bizden olanlar.

Peki bizi “iyi” yapan ne?

Karşımızdakilerin kötülüğü!

İyili oluşumuzun tek gerekçesi, tek ispatı, tek göstergesi, “öteki”nin “mutlak” kötülüğü.

Karşıtımız, rakibimiz kötü hain, alçak, gerici, bölücü olduğu için biz iyiyiz.

Masumuz.

***

Bakın siyaset yapma şeklimize.

Hep nara…

çığlık…

Herkesin yumruğu sıkılı…

Kudret yumruğumuzu hep karşımızdakinin masasına vurmanın derdindeyiz.

Hep karşımızdakine, karşıtımıza “diz çöktürme” kibrinin sarhoşluğundayız.

O nedenle güven duygumuzu yitirdik.

gülmeyi…

kucaklaşmayı…

Kimsenin kibir atından inip toprağı öpmeye niyeti yok.

Toprağı.

bizi birbirimize eşitleyeni.

zira tevazuyu unuttuk.

şefkati.

ve merhameti.

***

İslam medeniyetinin çocukları, İslâm öncesine döndüler.

Cahiliye dönemine.

***  

“Bütün Ortadoğu’nun adeti budur oğlum. Tarih boyunca birbirini öldürür. Ama kendini öldürdüğünü anlamaz.

Kendi kanının tadından sarhoş olur.”