Çocukluğumuzdaki ramazanları sevdik hep.
Orucunu "kulağından" tuttuğumuz ramazanları. 
Öğleye kadar tuttuğumuz oruçları!..
İftarını, Kavalağa'nın Hüseyin'in tüfek patlatarak duyurduğu ramazanları...
*** 
Elektriksiz zamanlardı.
Köyümüz meydanında camimiz. Önünde de durmamacasına akan iki oluklu çeşmesi. 
Çeşmenin üstünde Kavalağa'nın Hüseyin... 
Kavalağa'ydı bir diğer ismi de...
Hafız kendisi... müezzini camimizin, ücretini köylümüzün ödediği... buğdayla... arpayla...
Başında beyaz takkesi, elinde tüfeğiyle bekliyor iftar vaktini kendine has sükûnetiyle... 
Biz çocuklar heyecanla beklerdik tüfeğin patlama anını. Sabırsızlıkla...
Bizim ramazanlarımızın Karagöz-Hacivat eğlencesi gibiydi sanki. Orta oyunu ya da... Hatta Direklerarası... 
Bir eğlenceydi biz çocuklar için... 
Kavalağa, tüfeğin dipçiğini omzuna dayayıp, parmağını tetiğe koyduğunda kulaklarımı parmaklarımla tıkar, gözlerimi kısardım. 
Patladığında tüfek, çığlıklar atarak evlerimize giden sokaklarda yitiverirdik.
Patlamanın hemen ardından Kavalağa'nın telaşla okuduğu ezanı da duymazdık. 
***
Eğlenceli tarafını yaşardık ramazanın. Hoş olan tarafını... hoşluğunu... 
İftar sonrası köy içini doldururduk. 
Kahvehanelerin soluk ışıklarının aydınlattığı sokakları...
Teravih için... Her şey eğlenceydi dedim ya. Namaz da öyleydi... Otuz üç rekat çok gelmezdi... 
İftardan sahura bir özgürlük bahşedilirdi bize.
*** 
Gözleri görmeyen biriydi babamın iftarda evimize getirdiği adam. 
Bir garip... tanımadığımız...
Yer sofrasındaydık hepimiz. Bir eliyle tabağı tutuyor, diğer eliyle de kaşıklıyordu yemeğini. Görüyormuş gibi... 
Annem hep gözleri dolu dolu izledi adamı. 
Sonra bitirince dua etti adam. Ellerimiz açıp "Amin" dedik. 
Köyümüze böyle garip, yoksul adamlar gelirdi ramazanlarda. 
Ama sadece ramazanlarda.
İftara yakın kahvehanelerin önünde yalnız, tek başına bekleşen adamları alır iftar yemeğine götürürdü köylülerimiz. 
Tanımadıkları adamları... yabancıları... çekinmeden... 
Paylaşmak için ramazanı... orucu... ve Allah'ın verdiği rızkı...
Allah rızası için...
*** 
Annem, her akşam iftara yakın, bir ya da birkaç komşuya buharı üstünde tüten yemeklerden tabak tabak gönderirdi bizimle. 
Bu komşular genellikle yaşlı ya da yalnız insanlar olurdu.
Dua ederlerdi bize. Hoşumuza gidecek sözler söylerlerdi.
Sevinirdik...
Biz ta o zaman öğrenmiştik başkalarını pişirdiğimiz yemeğe "karşılıksız" olarak dahil etmeyi.
Bir "mecburiyet" gibi... 
Zenginlerin değil, yoksulların çağırıldığı iftar sofraları kurulurdu.
*** 
İftar önü. 
Kavalağa tüfeği patlattı patlatacak...
Önde evin erkeği...
Arkasında başı bürüklü hanımı... ve çocukları... 
Hanımın koltuğunda, üzeri beyaz örtüyle örtülmüş bir sini yufka... 
Oruç açmaya gidiyorlar bir yakın akrabaya...
"Şenlendirmeye" sofralarını...
*** 
Zamane çocukları mahrum artık yukarıdaki ramazan manzaralarından.
Evde başlayıp, evde biten ramazanlar yaşıyorlar artık. 
Yalnız yaşıyorlar ramazanları...
Yalnız yaşatıyoruz... 
Çünkü biz de yalnızız... 
Ramazan sofralarımızda yoksullar yok artık...
Boş sofralar...
Yalnız... 
Fakir...

Esençay 2012