Yıl 1994

Milli Eğitim Bakanlığı, maliyeti 177.2 milyon dolar olan bir proje uygulamaya başlıyor.

Adı, “Milli Eğitimi Geliştirme Projesi”

Projenin adının başındaki sözcük “milli” olunca düşünmeden edemiyor insan tabi.

Tamamen “bize” ait bir proje olmalı…

Bizim plânladığımız.

Bize has…

Yani kültürümüze…

Medeniyetimize…

Bizim kurumlarımızın uygulamaya koyduğu.

Milli Eğitim Bakanlığı’nın…

Üniversitelerimizin…

Ve “kendi” bilim adamlarımızın yürüttüğü...

profesörlerimizin…

yerli uzmanlarımızın…

***

Peki sıfatı “milli” olan bu projeyi kim yönetiyor?

ABD Ohio Üniversitesi!..

Türkiye’deki muhatabı da Milli Eğitim Bakanlığı değil, bakanlık uhdesindeki bir vakıf…

Projedeki uzmanların çoğu “yabancı!..”

Projede görev alacak yerli uzmanları da bu yabancılar seçecek!..

İktidarda, sağcı, muhafazakar partiler!..

“Eğitim ABD’ne teslim.” demiş Mustafa BALBAY, 5 Temmuz 1994 tarihli Cumhuriyet Gazetesi’ndeki köşesinde. 

***

Yıl 1995…

Milli Eğitim Bakanı Nevzat AYAZ, proje ile ilgili şu açıklamayı yapıyor:

Proje için şu ana kadar 4 milyon 945 bin dolar harcandı.

Proje kapsamında 31 yabancı uzman çalışıyor.

29’u, ayda 7.610’ar dolar,

2’si 15’er bin dolar, 

Yerli uzmanlar da 3’er bin dolar maaş alıyor!

Bakan Nevzat AYAZ, bu proje sayesinde uluslararası platformlarda ülkemizin “saygınlığının”  ve “güvenilirliğinin” artacağını belirtiyor. (4 Şubat 1995 tarihli Türkiye Gazetesi)  

***

Peki eğitim sistemimizdeki bu yabancı/batı etkisi sadece doksanlı yıllarda sağcı muhafazakâr iktidarlar döneminde mi kendini gösteriyor?

Türk Eğitim sistemindeki yabancı etkisi aslında daha cumhuriyetin ilk yıllarında başlıyor.

3 Mart 1924 tarihli Tevhid-i Tedrisat Kanunu’ndan hemen sonra görülüyor bu etki.

Yeni eğitim politikalarının oluşturulmasına yönelik dışarıdan/batıdan davet edilen “önemli” isimler şunlar:

J. Dewey, 1924 (ABD)

Kühne, 1925 (Almanya)

O. Buyse, 1927 (Belçika)

A. Malche, 1932 (İsviçre)

W. Kemerrer, 1933 (ABD)

B. Parker, 1934 (ABD)

***  

Neden peki!

Neden yabancılar?

Yani Batı’lılar?

***

Biz neyiz?!

Kimiz?..

İçinde “bizim” olmadığımız bir millilik nasıl mümkün olacak?!

Bizim üretmediğimiz, üretemediğimiz bir millilik mümkün mü?

***

Sonuç mu?

Bakın PİSA (Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı) sonuçlarına…

Kendi dilimizi okuyup, anlamada, OECD ülkeleri arasında Meksika’yla birlikte en sonda yer alıyoruz.

Yani kendi dilimizi okuyup, anlayamıyoruz.

PİSA genel değerlendirmesinde 72 ülke arasında 50. sıradayız.

Aziz SANCAR, NOBEL ödülünü Türk üniversitelerinde değil, ABD üniversitelerinde çalıştığı zaman alabiliyor. 

Ama ne diyordu rahmetli Çetin ALTAN:

“Siz yine de enseyi karartmayın/Umudu kesmeyin.”

(NOT: Eğitim sistemindeki yabancı etkisiyle ilgili bilgiler, Prof. Mustafa KARA’nın “Biraz Yakın Tarih Biraz Uzak Hurafe” adlı eserinden alınmıştır.)