AHLÂK

Nedir ahlâk?

Öyle edebi, süslü cümleler kurmadan davranışlarımız üzerinden tarif etmeye çalışalım.

***

Nedir ahlâk?

Kaldırıma araba eğlememektir meselâ.

Her ne şartla olursa işgal etmemektir.

Yayaların, görme engellilerin hakkını gasp etmemektir.

***

Nedir Ahlâk?

Sümkürmemektir kaldırıma meselâ...

Tükürmemektir…

Sigara izmaritini ya da boş sigara paketini çevreye atmamaktır…

***

Altındaki güçlü motoru, gecenin bir yarısı ya da gündüz hiç fark etmez bağırtmamaktır ahlâk…

Uyuyan bebeleri, hasta insanları, uyuklayan yaşlıları sıçratmamaktır meselâ...

Ve yolda yürüyenleri de…   

Ve yas evlerinde acıya, hüzne boğulmuş insanları da…

***

Nedir ahlâk?

Çöpünü Yeşilırmak’a atmamaktır meselâ…

Ve elindeki pet şişeyi, pet bardağı, poşeti de…

Kırılmış plâstik sandalyeyi, otomobil lâstiğini de…

***

Komşunun üzerine silkelenmemektir meselâ ahlâk…

Ve gürültüsüyle rahatsız etmemektir komşusunu…

***

Sövmemektir meselâ ahlâk

Küfretmemektir…

Hakaret etmemek, kin beslememek, düşman olamamaktır kendisi gibi düşünmeyenlere…

Kendi partisinden olmayana…

Ve kendi dininden, mezhebinden, milliyetinden olmayana…

***

Müşterinin poşetine çürük sebze koymamaktır meselâ ahlâk.

Kazıklamamaktır vatandaşı…

İşini hilesiz yapmaktır.

Hakkı olmayan şeye el uzatmamaktır.

***

Çıkarı için güç/iktidar karşısında eğilmeMEktir ahlâk…

Haksızlık ve zulüm karşısında susmaMAktır.

“Zulmün ve haksızlığın olduğu yerde tarafsızlık namussuzluktur.” der Cemil MERİÇ,

*** 

Ahlâk, yakıtını vatandaşın ödediği araçla cuma namazına gitmemektir meselâ.

Gündüz evinde yakmadığı lâmbaları, devlet dairesine girince yak(a)mamaktır ahlâk…

***

Ahlâk, kuyruktayken başkasının önüne geçmeye çalışmamaktır meselâ.

Ve hatta sıranızı mağdur olana verebilmektir.

Vazgeçebilmektir hakkınızdan…

Tebessüm yaratabilmektir ötekinin yüzünde… 

Psikiyatr Kemal SAYAR, “Ahlâk ötekinin yüzünde başlar.” der haklı olarak…