Seksenli yıllarda dönüşmeye başlayan eğitim-öğretim sistemimizin en karakteristik özelliği bu ülkenin çocuklarını sıralamasıydı!

sıralaması...

sınıflaması hatta.

Kolejler vardı "başarılı/zeki" çocuklar için. Bir de Anadolu Liseleri.

Şimdilerde ise Fen liseleri...

Bu okullar, "başarılı" çocukların okullarıydı!

"zeki" çocukların!..

ve akıllı!..

***

Ya diğerleri?

Yani diğer liseler?

Meslek liseleri yani...

Düz liseler...

"Başarısızlar"ın okullarıydı bunlar da!..

İşe yaramazların!..

"Adam" olmazların!

Doğru düzgün okuma-yazma bilmeyenlerin!..

Basit dört işlem yapamayanların!..

Evet tam da böyle söylüyordu yıllar önce bir seminer çalışmasında milli eğitim şube müdürlerimizden biri kendini dinleyen biz öğretmenlere.

"Arkadaşlar, meslek lisesisi öğretmenlerinin şikayetleri var. Bu liselere giden çocuklar basit dört işlemi yapamıyorlarmış. Doğru düzgün bir okuma- yazma becerileri de yokmuş."

Evet, hiç çekinmeden ve bilerek kullanıyorum "başarısız", "işe yaramaz" sözcüklerini!..

Zira sistem "başarı"yı böyle tarif ediyor.

Fen Liselerine gidebilen öğrenciler başarılı!.. zeki!..

Onların önü açık!.. 

Doktorluk onları bekliyor!..

Mühendislikler vs.

Diğerleri ise başarısız!.. 

Cümle alem biliyor ki, fen liselerine öğrenci gönderen okullar başarılı okullardı! Gönderemeyen okullar da başarısız!..

Siz hiç meslek liselerine gönderdiği öğrenci sayısıyla öğünen okul ya da öğretmen gördünüz mü?

***

Daha ilkokulda konuluyor hedef.

Hem veliler, hem de öğretmenler tarafından.

Yarış taa o zaman başlıyor.

Neredeyse birinci sınfta.

Kaynak kitaplar...

test kitapları...

özel test sınavları...

Hepsi dereceye girmek için...

İlk bire girmek. ilk ikiye. üçe. dörde vs.

Dereceye giremeyenler peki?

Ortadakiler.

Hele hele sonlardakiler.

Onlar sistemin "görmedikleri!.."

görmek istemedikleri!..

sistemin atığı!..

üretim hatası!

***

Hep söylerim. Bir kez daha söylemek de beis görmüyorum.

Shopen olsanız, yani bir müzik dehası, bir değer ifade etmiyorsunuz bu eğitim sisteminde.

Ve dahi toplumun "değerler" skalasında...

Van Gogh olsanız, yani bir görsel zekâ dahisi, bu toplumun "değerler" skalasında bir yeriniz, bir karşılığınız yok. 

***

Rehberlik öğretmeninden duymuştum. Bir veliye, çocuğunun meslek liselerinde daha başarılı olacağını söyleyince velinin verdiği tepki ibretliktir:

"Benim çocuğum geri zekâlı mı ki meslek lisesine yönlendirmemizi istiyorsun?!"

Fotoğrafı çekip önümüze koyan bir cümledir bu.

*** 
Hani o liseli kız var ya?

Karşı kaldırımdaki erkek arkadaşına pornografik göndermede bulunan. Hah! İşte becerisini ya da yeteneğini keşfedemediğimiz ya da yeteneğine ve/veya becerisine değer vermediğimiz o genç kız intikam alıyor kendini fark etmeyen bu toplumdan.

Kendine bir değer biçmeyen, kendinde bir başarı hissi yaratmayan ve kendine mutluluk yaşatmayan, yaşatamayan eğitim sisteminden öcünü alıyor o bali çekenler! Böyle de mutlu olunabilir diyor tiner koklayanlar ve çakmak gazı soluyanlar!

*** 

Evet eğitim sistemimiz çok mekânik.

Vermek ve almak üzerine.

Yükle bilgiyi, sınavlarda geri iste.

Ver bilgiyi, test sınavlarında geri al.

Almak ve vermek üzerine.

çok ticari!..

çok mekânik...

çok ruhsuz... ruhu yok. ve insanlığı da...